Discriminerende wetgeving heeft rampzalige gevolgen voor de hiv-bestrijding. Dat is de boodschap van het Wereldaidsdag-rapport dat we vandaag uitbrengen. Sinds de invoering van de meest vergaande anti-lhbtiq+-wet in Oeganda zien we bijvoorbeeld dat geweld tegen mensen uit de gemeenschap én hiv-hulpverleners is verzesvoudigd.
Foto: Cynthia R Matonhodze
Het afgelopen jaar hebben opvallend veel landen anti-homowetgeving ingevoerd of aangescherpt. Uit onderzoek in Afrika blijkt dat in landen waar mensen bestraft worden vanwege hun seksuele geaardheid, hiv 12 keer vaker voorkomt onder mannen die seks hebben met mannen, dan in andere landen.
De nieuwe wet in Oeganda, die van kracht werd in mei, verbiedt 'promotie' van homoseksualiteit. Daaronder valt ook voorlichting over hiv voor homomannen. Er staat een gevangenisstraf van 20 jaar op. Partners met wie Aidsfonds samenwerkt worden bedreigd of zijn zelfs gearresteerd. Een kliniek met hiv-zorg heeft haar deuren al moeten sluiten.
Roep de Nederlandse politiek op haar steun en zich uit te blijven spreken tegen anti-lhbtiq-wetgeving en vóór het recht op zorg voor iedereen.
De Oegandese wet leidt tot de zorgwekkende ontwikkeling dat steeds minder lhbtiq+ mensen zich laten testen op hiv. Ze zijn bang dat ze bestraft worden vanwege hun seksuele geaardheid. Bij lhbt-vriendelijke centra in de hoofdstad Kampala waar gemiddeld 40 mensen per week kwamen voor hiv-tests en -zorg, daalde dat aantal naar 2 per week toen de wet werd ingevoerd. Zo komt de hiv-bestrijding nu al direct in gevaar.
“Door de dreiging van geweld moesten we onze kliniek sluiten en op een onopvallende manier doorgaan met het aanbieden van onze diensten.
Ruim de helft van onze cliënten is op dit moment uit beeld.”
- Partner van Aidsfonds in Oeganda
Ook neemt het geweld toe. Tussen mei en augustus van het afgelopen jaar werden 180 mensen uit huis gezet vanwege hun (veronderstelde) seksuele geaardheid en kwamen er 18 meldingen binnen van politiemensen die arrestanten dwongen tot anaal onderzoek, om op deze manier bewijs te vinden van hun homoseksualiteit.
Oeganda is het nieuwste land in het rijtje van landen met vergaande discriminerende wetgeving. Landen als Indonesië en Rusland hebben hun wetgeving onlangs opnieuw aangescherpt. Dat maakt een explosieve toename van hiv onder risicogroepen onvermijdelijk. Dit wordt bevestigd door recent onderzoek in Sub-Sahara Afrika, waaruit blijkt dat hiv 5 keer vaker voorkomt onder mannen die seks hebben met mannen in landen met anti-homowetgeving, dan in landen die dat niet hebben. Daar waar mensen daadwerkelijk bestraft worden omwille van hun seksuele geaardheid komt hiv zelfs 12 vaker voor.
Op Prinsjesdag is ruim 3 miljard aan bezuinigingen op ontwikkelingshulp aangekondigd. Nederland is een belangrijke bondgenoot van lhbtiq'ers wereldwijd. Zonder steun kunnen de organisaties en activisten die hun rechten verdedigen niet overleven.
Roep de Nederlandse politiek daarom op om niet te bezuinigen op haar steun en zich uit te blijven spreken tegen anti-lhbtiq-wetgeving en vóór het recht op zorg voor iedereen.
